“Desinencias” de Álvaro de la Vega

Álvaro de la Vega (Paradela, Lugo, 1954) volve de novo a Moretart, coa mostra “Desinencias”, que ven sendo a continuación natural das anteriores “Adverbios de lugar” e “Adverbios de modo”, títulos cos que busca establecer as correlacións entre as suxerencias da sintaxe da lingua e a sintaxe do espazo; ou, por decilo doutra maneira, busca sinalar que todo ser humán do común, que adoita a ser o protagonista principal das súas esculturas, vive inmerso nas súas circunstancias (como decía o filósofo Ortega y Gasset) e ou, si se quere, móvese desinencialmente nas lixeiras variacións que lle proporciona a costume e os seus rituais do día a día: pode estar de pé ou sentado, espido ou vestido, só ou acompañado, ensimismado en contemplacións ou tratando de comunicarse; pode ser fermoso ou feo, elegante ou desmañado, de aspecto burgués ou rústico, etcétera, etcétera.
Álvaro de la Vega fai emerxer as súas criaturas dos toros de madeira de castaño, de eucalipto ou de ciprés, en moitos casos formando parte aínda da árbore da que nacen e cos pés afundidos na materia orixinaria, para expresar estas certas e cotidiáns maneiras de estar ahí, xa a pe de terra, xa empoleirados.
O oficio de tallar queda así revelado como voluntade de dar nova forma ao material usado e de humanizalo; por eso, aínda que a súa escultura é figurativa, non se axusta a cánones anatómicos, nin percura os acabados “finos”, mais ben gosta de mostrar as fendas do machado ou os trazos da gubia, para non desvirtuar o proceso, senon para resaltalo. Un exemplo desta rusticidade expresiva é “Fronteira”, na que unha fileira de brazos e mans loitan co balado que os separa do outro lado; non hai bonitura, nin pode habela, nestas mans senon distorsión, desesperanza e dor, pois que queren falar das terribles migracións de hoxe en día.
Hai, non obstante, na maoiría das pezas un aparente hieratismo, un acougado estar, unha reflexión mui acorde coa nosa estoica idiosincrasia galega que sabe aturar sin alporizarse os embates da vida; mais, por debaixo diso, é posible perceber un íntimo e silencioso desasosego, mesmo un enfrontamento, un cara a cara co que fumos e deixamos de ser; isto é visible nas dúas esculturas tituladas “Contemplación”, nas que un bon burgués ben traxeado danos as costas, mentres olla para unha parede na que penduran martelos e cravos enferruxados, restos quizais da vella casa de aldea ou do humilde recuncho petrucial e que agora son só testemuña dunha perda ou dun esquezo.
Seguramente é o seu xeito de lembrarnos o que un día tivemos: aquela sinxeleza e sabiduría popular, aquel coñecemento dos oficios dos que nos afastou o chamado progreso. Así que agora –segundo él mesmo dí– persegue, no “latexo da masa inerte... rastros e rostros” ou, “ o sol no fondo do mar.”