O desasosego de Stefan Zweig

an alá setenta e cinco anos; e dicir, tres cuartas partes dun século, da publicación na prensa internacional dunha imaxe gráfica que deixou mudo ao mundo da cultura: Stefan Zweig, tombado na cama ao carón da súa segunda esposa, Lotte. Aínda que vista nunha primeira ollada ao chou, o popular escritor austríaco, e tamén a súa dona, semellan estar a gozar dunha pracenteira sesta, a realidade do titular indicaba unha nova de alcance fúnebre: Mortos por suicidio. Para que non existise dúbida algunha, unha nota manuscrita do autor, a xeito de despedida para todos os seus  amigos, desexaba que “oxalá poidan ver o amencer despois desta longa noite. Eu, demasiado impaciente, marcho antes de aquí”. Sábese que primeiro foi el, e horas máis tarde, tamén ela.
O suceso está rexistrado o 22 de abril de 1942 na cidade brasileira de Petrópolis, situada na Serra dos Órgaos do Estado de Río de Xaneiro, escollida por Zweig pola súa climatoloxía máis soportábel e, tamén, pola colonia de inmigrantes alemáns que foran chamados para colonizar unha poboación construída a partir dun proxecto arquitectónico nacido da vontade do antigo emperador, Pedro, que bautizou a poboación co seu nome. Nesta vella Facenda do Córrego Seco, no camiño que vai da popular capital carioca do carnaval ata o estado de Minas Xerais levantouse a residencia de verán da familia real e, arredor dela, un casarío señorial e de luxo que facían cómoda a rutina cotiá do escritor. Porén, unha certa maldición aniñaba nel, un andazo que os amigos íntimos consideraron “a síndrome de Lot”. O efecto paralizante de mirar de cara atrás.
Na realidade, o doutor en Filosofía pola Universidade de Viena, autor dunha extensa obra literaria, entre narrativa, ensaio, poesía, dramaturxia e colaboracións en prensa; de enorme popularidade no primeiro terzo do século pasado, é home que vive na contradición dunha etapa histórica cargada de mudanzas, relacións persoais marcadas pola antítese ideolóxica entre os colegas e pola viaxe continuada entre territorios do planeta na que non foi quen de atopar un lugar idóneo para asentar nova vida. Un ir e vir, por aquí e por acolá,  que tamén ten o seu momento galego co desembarco, en viaxe atlántica, para realizar unha visita fugaz á cidade de Vigo no inicio da guerra de Franco, impresión que recolleu nunha reflexión na que a imaxe duns mozos aliñados fronte á Casa do Concello veu transformalos en camisas azuis “igual que en Alemaña ou Italia”.
Coa conmemoración do aniversario vén o documental “Stefan Zweig: Adeus a Europa”, de María Schrader,  tratamento daquel desasosego que levou ao escritor a decidir adiantar a súa morte.