O perigo das utopías

Contaba Fernando Trueba que as utopías son peligrosas porque, no seu nome, téñense feito tremendas aberracións. E razón non lle falta, pois dado que a utopía é imposible de acadar por definición, todo o feito será insuficiente, todo terá erros e todo poderá ser interpretado como un fracaso. As utopías son a excusa perfecta para os cenizos.

É improbable que os problemas difíciles traian solucións perfectas, pero tamén é improbable que poidamos solucionar alomenos unha parte se nos pasamos o día atopando defectos. Haberá quen sempre poña o ollar neles, pero pouco avanzamos así. Eu tamén querería que a vacina contra a Covid a fixese unha empresa pública ou que todo o mundo tivera un salario que colmara os seus desexos. E creo que hai que pular por eso, pero se creo que unicamente eso pode ser válido estarei tirando por terra calquer avance intermedio. Insuficientes, si, pero avances. Biden ven de ser presidente ante Trump, e a pesares do insoportable que era este (e que aínda coletea), puidemos saber de tanta xente que, engalanada coa súa mellor roupa de dignidade, decía que daba igual un que outro. O mesmo pasou entre Trump e Hillary, e así acabamos.

Por eso frústranme as análises facilonas. Son moitos os profesionais do comentario dende o sofá que critican, ferozmente, e que sempre atopan un motivo para non estar contentos. Eu sempre sinto que o verdadeiro heroísmo social está en quen fai, cada día, unha pequena mellora. Ou polo menos o intenta. Nunca chegará á perfección, pero ao cabo do paso do tempo estará máis próximo do que estaba.

Nada nos impide pelexar polas utopías, e que sirvan como o horizonte que escribía Galeano (“sirven para caminar cara el”), pero non hai nada máis demoledor de ilusións que a pureza. Nunca haberá ningún motivo de alegría se o único que vale é o perfecto. Por eso son demoledores os que enchen as súas verbas de pureza impoluta, porque dividen, e porque contribúen a que, ao final, o día a día convírtase nunha sucesión de fracasos. Pobre do que nunca fixo nada crendo que podía facer moi pouco.