Entendemos a vida ollando o pasado, pero só se vive ollando o futuro”, escribiu S. Kierkegaard. Cómpre, pois, desprenderse de saudades e nostalxias cando volvemos aos lugares que nos marcaron de maneira decisiva e nos que se acugulan lembranzas e vivencias. Aproveitar o presente permite recuperar elementos que pensabamos perdidos para sempre.    

Volvín a Romeán, aos antigos bosques e aos vellos camiños que percorrín de neno. Mergulleime nun tempo detido, espesado como mel no aire quente do verán. Unha quietude profunda, case sagrada, dominaba o espazo como se o mundo contivese a respiración. Inmóbil o ceo, lenzo estendido entre dous latexos do universo.

O silencio, “garantizado”, como reza a propaganda da hospedaxe, pesaba sobre a casa, felizmente recuperada, ergueita no cimo dun outeiro; testemuña de festas, traballos, doenzas e decesos. A vida e os seus signos. As estancias ábrense, acolledoras, cunha biblioteca bastante surtida e, ademais dos dormitorios, dúas salas grandes: unha dedicada a comedor e outra a charlas, ioga e actividades lúdicas. Todo deseñado con gusto e eficacia. Porén, as xanelas da planta baixa, gastadas polo sol e as chuvias, deberían ser renovadas. Nun recanto da ampla finca na que se aliñan parterres, balanzos e cenadores, medran leitugas, tomates e outras hortalizas nun invernadoiro; e aproveitando as lindes, amorodos agochados entre as follas e grosellas miúdas e acedas. A esvelta nogueira dá saborosas noces e aínda quedaban algunhas cereixas, escuras coma ollos de paxaro. Nunha proposta orientalista, aparecen gravados na cerdeira os círculos  dos chacras, portas de enerxía dun saber antigo. Acolleunos a árbore con paciente docilidade, ao igual que a oliveira, situada no outro extremo, cun corazón vermello inscrito no tronco. O albergue aproveita a calma da natureza circundante, templo vivo, mentres a igrexa inmediata na que o tío Javier, meu padriño, dicía misas ateigadas de fieis, agora abre un só domingo ao mes, co altar floreado das cagadas dos paxaros que aniñan dentro (“Son los tiempos, señor”, responde, resignado, un personaxe de Rulfo en Pedro Páramo).

Lucas  

Vendo a súa absoluta inmobilidade pensei que era unha figura ornamental, de cerámica. Pero a figura moveuse. O pato Lucas. Facendo o Camiño Primitivo, unha peregrina atopou un pitiño extraviado: cativo, indefenso, desnortado... A peregrina retrocedeu con el no colo máis dun quilómetro en busca da nai e da roldada da que fuxiu. Inútil esforzo. Reiniciou a viaxe e deixouno no Albergue de Romeán, parada obrigada ao final de etapa. Acolleu Fátima, coidadosa, aquela folerpa amareliña e meteuna no bolsiño superior da blusa e alí, ao calor maternal do peito feminino, o patiño adormeceu. As atencións que adoito ofrecen a clientes e seareiros Fátima e José, estendéronas ao temerario aventureiro quen, en arte do demo, comendo o penso dos gatos (que nin miañan nin cazan) mudou a plumaxe, gañou peso e pasou de Luquiñas a Lucas. Agora pasea cadencioso e pacífico aos pés dos comensais, acompañando ceas e conversas. Un pato aventureiro, solitario e raro: Non atura a auga e arma un batifondo cada vez que tentan bañalo!

Á sombra dos buxos centenarios descansabamos nas tardiñas de veráns coma este; daquela, cando ninguén morrera aínda. Pero nin o tempo volve nin a vida se repite. Romeán. Naemor, Naemor…