Crónica | Vendaval Ses

Hai tres cousas que caracterizan a Ses sobre o escenario: A súa enerxía, o seu perenne caracter contestatario e as ganas de reivindicar sempre porque “se outros non calasen eu non tería que falar tanto”. A artista desembarcou en Vilagarcía, “a cidade máis coñecida de España grazas a Antena 3”, ironizou polo éxito da serie Fariña, con toda a artillería pesada para facer vibrar a un público de por si acostumado aos seus directos durante case tres horas de actuación. “Os bedeis dos teatros e auditorios tremen cando eu toco”, sinalou con retranca.

Ses ofreceu este concerto coa idea de presentar unha reedición do seu primeiro disco, “Admirando a condición”, e para reivindicar que segue sendo a mesma, aquela que “canta o que verdadeiramente sente e pensa”. As letras dese primeiro traballo, agora convertido no último, fiáronse con outros dos anteriores discos como “Milonga daquí”, “A paz esquiva” ou “Catro lúas”.

María Xosé Silvar defendeu que, ao contrario do que moitos destacan dos seus concertos, “non fago mitins, senón que digo o que penso e conto o que pasa, a realidade”. Os seus directos son, ante todo, un billete directo á actualidade. A cantareira, como a ela mesma lle gusta definirse e “a moita honra”, lamentou con enerxía a “falta de liberdade de expresión nos tempos que corren” e esixiu a liberdade “polos presos políticos que están encerrados por defender unhas ideas” aliñando o discurso cun “se isto no que estamos é democracia, eu son rumana”. Rendeu homenaxe a Víctor Jara apuntando que “poderán encerrarme, matarme ou torturarme, pero na miña mente nunca poderán entrar e iso é o que lles fastidia”. A defensa da lingua e da identidade, o feminismo como arma contra a igualdade ou a vida “sen pretensións, sen crerse máis que ninguén”, foron algúns dos ingredientes dun concerto que tivo, ante todo, moita música e moito cante.

Ses, ao igual que nas súas entrevistas, apunta nos seus concertos que é “coñecedora das miñas limitacións vocais”, palabras que contrastan cunha voz potentísima que gaña en esencia cando a acompaña da súa guitarra ou da pandeireta. Reivindicou a música popular, a das recollas, a “creada polo pobo” co seu coñecido tema “Canto aquí, canto na Habana” que facía que as butacas do Auditorio Municipal fosen un certo escollo para tirarse a bailar. Con “Tola tras de ti” reivindicou a igualdade e pediulle a todas as mulleres que se sentisen quen de “ir alí e dicirlles algo ao maromo que vos gusta. Non esperedes a que volo digan eles”. A artista da Coruña parafrasea á perfección versos de Bertolt Brecht, de Rosalía de Castro, de Castelao ou de Simón de Beauvoir como unha auténtica enciclopedia viva.

O final en diferido dun concerto que se iniciou ás nove e cuarto da noite foi ao fío das once e vinte. Ses despedíase para regresar minutos despois tras os intensísimos “outra, outra”. Faltaban temas que xa son todo un himno nas súas actuacións como “Non son fada nin princesa” que, aseguraba, “me emociona escoitarlla cantar aos nenos que veñen aos concertos. Só por iso xa merece a pena todas as cousas malas que ten esta profesión”.

O público esperaba impaciente que “Tempestades de sal”, ese tema que xa é todo un himno para a lingua e a identidade galegas, soase con forza no Auditorio. Fíxoo xa ao fío das doce da noite e tras unha actuación que, nin sequera para os menos coñecedores da música da cantareira, deixou indiferente a ninguén.
Ses ameazou con “volver” e lamentou ter que “vivir indignada, porque hai moitísimos motivos para estalo”. A artista chegou como un terremoto e arrasou como un vendaval nunha actuación asinada con nome propio.