Lejos de alegrarse por la iniciativa impulsada desde el Ayuntamiento de Sanxenxo para celebrar su fiesta medieval en A Lanzada, la asociación cultural Andarela indica que no puede alegrarse por ello y expresó su rechazo. Defiende que “Sanxenxo non precisa copiar, nin inventarse nada. Basta con aproveitar a propia historia e ser auténticos”. Entre las razones que expone para oponerse a ese evento figura que “con esa proposta envólvese o rito das nove ondas nun mercado medieval, o que ven sendo mesturar allos con bugallos. Os asistentes que queiran ir caracterizados téñeno difícil... coa temática purificadora das ondas ou cos traxes medievais”.
Sostiene que “represéntase algo que non aconteceu nunca na historia: A Lanzada non viviu a época de apoxeo dos mercados medievais”. Recuerda que A Lanzada estuvo habitada entre los años 800 a.C y 600 d.C., que “foi o emporio galego durante máis de 15 séculos” y que “A Lanzada foi un lugar de intercambio comercial importantísimo por mar tanto con pobos do norte coma do sur”. Pero, apunta que los mercados medievales que se recrean actualmente, con base histórica en villas y pueblos, como A Festa da Istoria en Ribadavia o la Feira Franca en Pontevedra, tuvieron su nacimiento a partir del siglo XI y, entonces, A Lanzada ya no albergaba tipo alguno de mercado. Ahondando en esa idea, indica que “cando se mandou construír a fortaleza da Lanzada no século X polo bispo Sisnando, a poboación da Lanzada xa se desprazara monte arriba polos ataques de sarracenos e normandos”.
Por el contrario, Andarela sostiene que A Lanzada fue testigo de un “feito medieval importantísimo non só para Sanxenxo se non para toda Galicia, foi a último reduto irmandiño. Aquí chegou Pedro Madruga cos seus cabaleiros e asediaron a fortaleza ata vencer aos 6 ou 7 irmandiños, que fuxindo desde Pontevedra, resgardáranse no interior do que quedaba da fortaleza defensiva”. En este sentido, desde la asociación se preguntan por qué razón no se aprovecha la propia historia real y documentada para “ser xenuínos e facer unha verdadeira festa medieval: A Revolta Irmandiña, ou a recreación histórica dos castrexos e o comercio marítimo”. Y recordó que hace años, algunos de los socios de la entidad quisieron ponen en valor ese hecho histórico y que trabajaron hasta “atoparnos coa realidade” ante las administraciones públicas. Por todo ello, reclaman rigurosidad y señalan que copiar, aunque sea fácil, no es bueno para nadie.