Galicia rexistrou 213 transplantes de proxenitores hematopoéticos (TPH), coñecido como transplante de medula ósea, durante 2024, o que supón 36 menos que os 249 de 2023.

Este descenso contrasta coa tendencia á alza de España, que alcanza un novo récord en 2024, ano no que se realizaron 3.844 procedementos, o que supón un aumento do 2,8% respecto a 2023 e unha taxa de 78,9 transplantes por millón de poboación (p.m.p), cifra idéntica neste caso á rexistrada en Galicia.

Así se desprende da memoria anual da Organización Nacional de Transplantes (ONT), que o Ministerio de Sanidade publicou este xoves. O documento recolle que, desde que en 2012 puxérase en marcha o Plan Nacional de Medula Ósea (PNMO), os TPH creceron un 42% en España.

“Todos facemos enormes esforzos por garantir o acceso dos pacientes a este tipo de transplantes que se efectúan sobre todo para o tratamento de enfermidades hematolóxicas, sobre todo leucemias, linfomas e outras como o mieloma múltiple”, sinalou a directora xeral da ONT, Beatriz Domínguez-Gil, quen destacou que a memoria “vén cargada de boas noticias”.

Logrouse superar o obxectivo de 500.000 doantes rexistrados marcado polo Plan Nacional

Segundo detalla o informe, do total de transplantes de medula ósea realizados o pasado ano, 2.246 (58%) efectuáronse con células do propio paciente, mentres que os 1.598 restantes (42%) fixéronse con células obtidas de doantes, isto é, transplantes aloxénicos. 

A taxa de TPH aloxénico foi de 32,8 p.m.p., unha cifra que duplica a media europea, que se situou en 14,8 p.m.p. en 2023, o último dato dispoñible no Rexistro Europeo de Transplante de Medula Ósea.

O máximo de actividade de transplante de medula ósea rexistrouse en Madrid, con 722 intervencións; seguida de Andalucía, con 633; e Cataluña, con 610. En taxas por millón de poboación, a maior actividade rexistrouse en Navarra (162,7), Cantabria (147,5) e Murcia (104,5).

En contraposición, A Rioxa, Estremadura e Aragón foron as comunidades nas que menos transplantes de medula ósea efectuáronse, con 18, 44 e 55, respectivamente. Por taxas p.m.p., foron Castela-A Mancha (29,7), Aragón (41) e Estremadura (41,9).

Perfil novo e feminino

O Rexistro de Doantes de Médula Ósea (Redmo) conseguiu superar en 2024 o obxectivo de 500.000 doantes rexistrados marcado polo PNMO, ao sumar 30.010 novos doantes, un crecemento do 27% respecto a 2023.

A media de idade dos doantes no Redmo é de 41 anos, sendo máis da metade dos doantes rexistrados (52%) menor de 40 anos. En canto ao sexo dos doantes, a poboación feminina segue sendo maioritaria e representa o 64% do rexistro. Con todo, a necesidade de incorporar máis doantes homes evidénciase nas solicitudes dos centros trasplantadores, pois estes melloran a efectividade do transplante.

Por outra banda, España dispón de 61.214 unidades de sangue de cordón umbilical (SCU), un 8% das almacenadas no mundo (768.227), sendo o maior rexistro de Europa e o terceiro a nivel global. En 2024, utilizáronse 68 unidades de SCU de España para a realización de TPH, 14 en pacientes residentes no noso país e 54 no estranxeiro. Nos 19 transplantes de SCU realizados en España en 2024 utilizáronse unidades de SCU de bancos públicos.